Kunstproject in het verpleeghuis
Het teken- en schilderproject ‘tot de verbeelding spreken’ is een initiatief van Planetree organisatie WVO Zorg in samenwerking met kunstenaar Albert Niemeyer. Bewoners van onder andere verpleeghuis Ter Reede Vondellaan werkten samen met familie, medewerkers en vrijwilligers aan tekeningen en schilderijen. Er zijn mooie, abstracte of soms zeer realistische tekeningen en schilderingen gemaakt. De afzonderlijke werkstukken zijn gebundeld tot 12 grote objecten die worden gebruikt om gebouwen aan te kleden.
“Het kunstproject is waardevol voor de bewoners, die soms erg in hun eigen wereld leven. Door het bezig zijn vertellen ze verschillende verhalen. De mooiste creaties zijn gemaakt en vaak was het verrassend wat mensen met dementie op papier zetten. Maar dat is niet het belangrijkste. Het gaat om het genieten en plezier hebben om met iets te bezig te zijn. En dat daar mooie dingen uit ontstaan.”
Workshops
Voorafgaand aan het project hebben de activiteitenbegeleiders en enkele medewerkers en vrijwilligers van WVO Zorg workshops gevolgd bij Albert Niemeyer. Daar kregen zij niet alleen algemene informatie over tekenen en schilderen, materiaalkennis en diverse werkwijzen. Ze verkenden ook onderwerpen als ‘grenzen verleggen’, en ‘hoe begeleid en motiveer je mensen bij het tekenen/schilderen en hoe peil je interesses’. Albert Niemeyer heeft al eerder kunstwerken met mensen met dementie gemaakt. “Was getekend dementie….” is het boekje dat samen met een film over het allereerste project is uitgegeven in samenwerking met Alzheimer Nederland.
“We hebben ervan geleerd dat er heel veel meer in onze bewoners zit dan wij dachten. Als je bij bewoners zelf naar hun kunstzinnige vaardigheden gevraagd had, zouden ze ook terughoudend gereageerd hebben. Nu zijn we gewoon begonnen en het bleek heel veel op te leveren. We onderschatten onze bewoners dus, dat is echt een inzicht. Het heeft goed gewerkt, en bewoners hebben er veel plezier aan beleefd. Daarnaast is het een aanvullende manier van communiceren met bewoners. Tijdens het tekenen en schilderen komen verhalen en emoties los, die aanvullend inzicht verschaffen over de innerlijke wereld van onze cliënten.”
Ook is al nagedacht over de toekomstbestendigheid. Op enig moment hebben we kunstwerken van bewoners die niet meer bij ons zijn. We kunnen over een aantal jaar nieuwe bewoners bij het project betrekken door tekeningen toe te voegen. Misschien lenen niet alle objecten zich hiervoor, maar we kunnen proberen als het ware een nieuwe laag toe te voegen met ook eventueel een nieuw thema.
Memoires
Het kunstproject heeft nog iets waardvols opgeleverd: het boekje Schilderproject “tot de verbeelding spreken”- Memoires van Annelies Bos. Annelies, verzorgende in verpleeghuis Willibrord , waardeerde het bijzonder dat zij als ‘niet-activiteitenbegeleider’ gevraagd werd om aan dit project mee te werken. Zij ziet dit boekje zelf ook als een stukje dank naar de organisatie. Het is meer dan dat, vooral een inspiratiegids: ik ga op pad en ik zie wel, samen met de ander, wat er gebeurt. Wat dit boekje zo bijzonder maakt, is dat Annelies niet alleen de ervaringen en bevindingen van en met de bewoners beschrijft, maar ook haar eigen beleving en gevoelens tijdens deze ‘contactmomenten’ aan het papier toevertrouwt. Die wijze waarop Annelies haar eigen beleving beschrijft en wil delen met anderen om te leren is vernieuwend; kwetsbaar maar krachtig. Vanuit de voorbeelden valt veel te leren voor anderen. Het boekje kan ook benut worden om met familie en/of mantelzorgers en medewerkers in gesprek t gaan: laat je eigen (soms bevooroordeelde) gedachten en denkpatronen los en er ontstaat iets moois.
Annelies wil met de uitgave en (op haar verzoek zeer beperkte) verspreiding van dit boekje met name overbrengen dat het ‘blanco open staan voor iets en ergens in gaan’ tot veel creativiteit, fantasie en positieve prikkels kan leiden. Ze wil deze emotie en beleving graag delen zodat anderen hiervan kunnen leren en ongedachte nieuwe wegen in slaan: ga op pad met de ander (één op één) en er ontstaat iets…
Annelies eindigt haar boekje met de volgende woorden:
‘ik ben hoopvol dat de uitvoering van dit schilderproject kruimels heeft achtergelaten, die de weg zullen blijven wijzen in de ‘tot de verbeelding sprekende’ richting die we met alle betrokkenen, sámen op zijn gegaan’.
Voor meer informatie over dit project kun je contact opnemen met Planetree Coördinator Adrie Goudzwaard van WVO Zorg.
Meer weten over de projecten van Albert Niemeyer? Klik dan hier.
The post Kunstproject ‘tot de verbeelding spreken’ – WVO Zorg appeared first on Planetree.